Gỗ xá xị từ lâu đã được biết đến là một trong những loại gỗ quý hiếm, sở hữu hương thơm đặc trưng và vẻ đẹp sang trọng. Nếu bạn đang có ý định sử dụng gỗ xá xị trong không gian sống nhưng vẫn chưa hiểu rõ về loại gỗ này, bài viết dưới đây An Hưng sẽ giúp bạn khám phá chi tiết từ đặc điểm nổi bật, chất lượng, giá trị sử dụng trong đời sống, để từ đó dễ dàng quyết định xem gỗ xá xị có thật sự đáng để lựa chọn hay không.
Mục lục
CÂY XÁ XỊ LÀ CÂY GÌ ?
Cây xá xị (tên khoa học: Cinnamomum parthenoxylon), thuộc họ Long Não (Lauraceae), là một trong những loại gỗ quý hiếm và có giá trị cao tại Việt Nam. Gỗ xá xị nổi tiếng với mùi hương thơm đặc trưng, vân gỗ đẹp mắt cùng độ bền vượt trội, thường được sử dụng để chế tác đồ nội thất cao cấp, đồ mỹ nghệ và các sản phẩm sang trọng khác.
Đây là loài cây thân gỗ lớn, thường xanh quanh năm, có thể đạt chiều cao từ 15 – 20m, đường kính thân khoảng 50 – 60 cm. Thân cây thẳng, vỏ xám nâu, lá mọc cách hình trứng dài 9 – 11cm, hoa nhỏ màu trắng, còn quả có hình cầu với đường kính khoảng 8 – 10 mm. Cây xá xị sinh trưởng chủ yếu trong rừng nhiệt đới thường xanh, ở độ cao từ 100 – 600 m so với mực nước biển.
Cây được phân bổ ở các vùng rừng nhiệt đới Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, …. Tại Việt Nam, cây mọc ở các tỉnh phía Bắc nhưng nhiều nhất ở các tỉnh phía Nam từ Quảng Trị trở vào, đặc biệt ở Lâm Đồng, Đồng Nai, Sông Bé.
ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI CỦA CÂY GỖ XÁ XỊ
Cây xá xị có thể cao đến 20m, đường kính thân 50 – 60cm, thân tròn thẳng, vỏ màu xám nâu, hoa lưỡng tính, lá đơn nguyên mọc cách. Tỏa ra mùi hương rất đặc biệt, nếu dùng giấy nhám hoặc vật cứng chà lên miếng gỗ thì sẽ cảm thấy được mùi của loại gỗ này. Cành trưởng thành hình trụ, cành non hơi 4 cạnh, nhẵn bóng. Lá dài 12-18cm, rộng 5-7cm, 3 gân hoặc gân lông chim, cả hai loại gân cùng xuất hiện trên cùng một cành. Cuống lá gầy, ngắn chừng 4cm. Hoa trắng hơi có mùi thơm, mọc thành ngù ít hoa. Quả mọng hình cầu.
Tán của cây xá xị lớn, tạo ra bóng dâm, giúp con người có bóng mát trong những ngày hè nóng nắng. Mặt khác, cây vươn cao, tiếp thu được nhiều ánh sáng mặt trời nên rất dễ sinh trưởng và phát triển. Đây là lợi thế giúp cây xá xị có thể thích nghi tốt với khí hậu của nước ta - khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa.
GỖ XÁ XỊ LÀ LOẠI GỖ GÌ ?
Gỗ xá xị là loại gỗ quý, được ví như báu vật của rừng nên đây là đối tượng săn tìm của những người sành chơi đồ gỗ. Vân gỗ xá xị rất đẹp và mịn đều với màu đỏ sẫm ấn tượng. Ngoài ra, ở một số vùng rừng núi, vân gỗ còn có màu vàng nhạt xám pha chút sắc xanh… Với vẻ ngoài bắt mắt và độc đáo này thì không có gì là khi gỗ xá xị là một trong những loại gỗ quý hiếm.
Theo thống kê thì gỗ xá xị đứng thứ 4 trong 6 loại gỗ thơm bật nhất Việt Nam (sau Trầm Hương, Ngọc Am, Hoàng Đàn), đúng như tên gọi của mình, khoanh gỗ tỏa ra một mùi hương dịu nhẹ rất dễ chịu làm ta liên tưởng đến loại nước giải khát nổi tiếng xá xị (người Pháp chiết xuất tinh dầu từ cây này để làm nên nước xá xị mình hay uống).
Giá trị của gỗ xá xị từ trăm triệu đến cả tỷ đồng và đang rất được ưa chuộng trên thị trường hiện nay một phần là nhờ những đặc trưng vốn có của loại nguyên liệu này mà không phải loại gỗ nào cũng có được.
PHÂN LOẠI CÁC LOẠI GỖ XÁ XỊ
Gỗ xá xị được chia thành hai loại chính là xá xị xanh và xá xị đỏ, mỗi loại mang những đặc điểm và giá trị riêng biệt.
Gỗ xá xị xanh
- Có màu sắc nhạt hơn, thường là vàng nâu hoặc xanh nhạt, tạo cảm giác tự nhiên và thanh thoát.
- Vân gỗ mịn và mềm mại, mang đến vẻ đẹp nhẹ nhàng, tinh tế.
- Hương thom dịu nhẹ, dễ chịu đặc trưng của gỗ xá xị.
- Độ bền ổn định, khả năng chống mối mọt tốt, thích hợp làm đồ nội thất gia đình hoặc các sản phẩm thủ công mỹ nghệ.
Gỗ xá xị đỏ
- Có màu đỏ nâu đậm, vân gỗ rõ nét và nổi bật hơn, thể hiện vẻ đẹp sang trọng và cổ điển.
- Chất gỗ cứng, chắc chắn bền bỉ hơn so với xá xị xanh.
- Được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm cao cấp như bàn ghế, tủ kệ, đồ thờ cúng hay đồ mỹ nghệ giá trị cao.
- Mang giá trị kinh tế cao và được giới sưu tầm, người yêu gỗ đánh giá cao về cả chất lượng lẫn thẩm mỹ.
GỖ XÁ XỊ THUỘC NHÓM MẤY ? GỖ XÁ XỊ CÓ TỐT KHÔNG ?
Xá xị là một loại gỗ thuộc nhóm 2 trong nhóm gỗ của Việt Nam.
Thân gỗ xá xị có tiết ra dầu vì thế nguy cơ bị nứt là có nhưng không đáng kể. Bạn vẫn có thể sử dụng loại gỗ này và xử lý chúng để không còn tình trạng nứt nếu muốn. Cây gỗ càng non, dầu trong gỗ càng nhiều thì nguy cơ nứt càng cao còn những cây gỗ già đời, gỗ lâu năm thì những vết nứt là hy hữu.
Điều mà người dùng rất muốn biết đó là gỗ xá xị có tốt không và nếu tốt thì tốt như thế nào bởi bất cứ người mua nào cũng đều muốn nhận được những sản phẩm đúng với giá trị mà mình phải bỏ ra.
Theo nghiên cứu cũng như trong thực tế thì gỗ xá xị có thể thích ứng được với mọi loại môi trường mà không hề bị nứt hay mối mọt. Mùi hương từ gỗ tiết ra lại vô cùng dễ chịu mang lại cảm giác thư thái cho người sử dụng. Trước đây, gỗ xá xị được sử dụng để lấy tinh dầu, lá và củ thì trở thành bài thuốc bổ chữa bệnh cho con người. Qua thời gian, giá trị của loại gỗ này được chứng nhận, người ta săn lùng chúng nhiều hơn.
Gỗ xá xị có khả năng chịu nước cao nên khi ngâm gỗ cho việc sử dụng bạn cần ngâm lâu hơn. Màu gỗ chuyển dần sang màu nâu xám và nước cũng đổi màu theo, lượng dầu trong thân cây cũng không còn. Lúc này bạn có thể dùng chúng để chế tạo ra những sản phẩm nội thất, mỹ nghệ cao cấp. Với đặc tính riêng của mình kết hợp với vân gỗ đẹp, màu sắc bắt mắt, các sản phẩm được làm từ gỗ xá xị luôn mang đẳng cấp cao, tạo độ sang trọng cho không gian ngôi nhà. Việc bạn sở hữu sản phẩm gỗ xá xị trong nhà chứng tỏ điều kiện cũng như độ chịu chơi của gia chủ.
GỖ XÁ XỊ CÓ ĐỘC KHÔNG ?
Theo tìm hiểu thì hiện nay gỗ xá xị được dùng để pha nước uống và làm thuốc bởi tinh dầu từ vỏ và thân của cây xá xị là rất lớn. Điều này chứng minh cây xá xị không hề có độc mà còn có công dụng lớn trong việc chữa bệnh.
Ở Việt Nam, việc sử dụng cây xá xị như một bài thuốc không quá phổ biến bởi giá thành quá cao, không nhiều người có thể đáp ứng được. Tuy nhiên, theo tìm hiểu thì người Trung Quốc dùng rễ, thân của cây để trị cúm, cảm mạo, ăn uống không tiêu viêm khớp xương do phong thấp... Lá dùng trị ngoại thương xuất huyết, quả dùng trị cảm mạo sốt cao, bệnh sởi. Ngoài ra, xá xị còn có công dụng chữa các bệnh về tim mạch, hô hấp, thần kinh, tiêu hóa, đường tiết niệu, có tính kháng sinh và tạo kháng thể mạnh.
Rất nhiều khách hàng tò mò về khoảng thời gian hương thơm của gỗ xá xị có thể lưu lại bởi đây là đặc trưng riêng mà không một loại gỗ nào có. Nếu bạn có nhu cầu sử dụng gỗ xá xị trong nhà thì có thể yên tâm bởi hương của gỗ xá xị có thể thơm trong 4 mùa tức là một khoảng thời gian khá dài. Với hương thơ tự nhiên, sản phẩm gỗ xá xị sẽ giúp không gian nhà bạn trở nên thơm hơn, lấn áp đi các mùi khó chịu khác.
CÁCH NHẬN BIẾT GỖ XÁ XỊ
- Về cách nhận biết đối với gỗ xá xị thì cách dân gian thường dùng nhất là thử mùi hương nên với loại gỗ này không khó để nhận biết. Bạn có thể dùng giấy nhám hoặc vật cứng chà lên miếng gỗ thì sẽ cảm thấy được mùi của loại gỗ này.
- Ngoài ra có thể dựa vào màu sắc, tôm gỗ hay độ mềm của gỗ. Theo màu sắc loại xá xị đỏ thường có màu đỏ nhạt hoặc vàng nhạt. Loại xá xị xanh có màu xanh nhạt có khi màu như tro tàn.
- Thử về độ mềm thì có thể dùng móng tay ấn nhẹ để nhận biết vì gỗ xá xị rất mềm.
ỨNG DỤNG CỦA GỖ XÁ XỊ TRONG ĐỜI SỐNG
- Công dụng đầu tiên phải kể đến đó là người ta rất thích dùng gỗ xá xị chế tác thành đồ thủ công mỹ nghệ, tượng, đồ phong thủy đẹp mắt: Tượng phật Di Lạc, Phúc Lộc Thọ, Thần Tài, …, gốc hoặc rễ cây lớn được dùng làm bàn ghế, dùng trong xây dựng nhưng rất ít khi dùng làm cửa gỗ trừ khi gia đình gia chủ thật có điều kiện vì sưu tầm được cây xá xị có bề mặt rộng, vân sâu không phải dễ. Và điều chắc chắn đó là các sản phẩm được làm từ gỗ xá xị sẽ có tính thẩm mĩ cao, tạo điểm nhấn cho mọi ngôi nhà.
Khay trà độc đáo chế tác từ gỗ xá xị
Không gian phòng ăn ấm cúng, thanh lịch nhờ sự hiện diện của bàn ghế gỗ xá xị tự nhiên cao cấp
Phòng ngủ hiện đại kết hợp nội thất gỗ xá xị, tạo cảm giác ấm áp, gần gũi
Phòng ngủ hiện đại sử dụng nội thất từ gỗ xá xị, mang đến không gian ấm cúng và sang trọng
Bộ sofa phòng khách từ gỗ xá xị tạo điểm nhấn tinh tế và đẳng cấp cho không gian sống
Phòng khách sang trọng với nội thất hoàn toàn từ gỗ xá xị, thể hiện đẳng cấp
- Ngoài đồ thủ công mỹ nghệ thì bạn cũng có thể dùng gỗ xá xị để chế tác thành đồ trang sức (vòng tay), tượng (loại nhỏ) tùy theo ý thích. Đồ trang sức được làm từ gỗ chắc chắn không lung linh, bắt mắt như đồ trang sức bằng vàng, bạc nhưng lại rất có ích cho sức khỏe.
Vòng tay phong thủy chế tác từ gỗ xá xị, tượng trưng cho may mắn và năng lượng tích cực
Tượng Phật Di Lặc bằng gỗ xá xị tinh xảo, mang ý nghĩa tài lộc và hạnh phúc
Bình gỗ xá xị hiện đại độc đáo
Bàn thờ làm từ gỗ xá xị mang nét trang nghiêm, sang trọng
- Sử dụng một vài bộ phận của gỗ xá xị để làm thuốc đã được nhắc đến trong phần trên. Đây là một công dụng không phải loại gỗ nào cùng có nên con người cần phải biết tận dụng cũng như trân trọng nó.
- Lượng tinh dầu trong gỗ xá xị là rất nhiều và theo như khoa học dân tộc thì tinh dầu xá xị nguyên chất có công dụng chữa đau bụng, hen xuyễn, bí tiểu tiện, nôn mửa, đầy bụng, là một loại thuốc quý trong dân gian. Bạn có thể nhỏ 1-2 giọt tinh dầu vào chỗ đau, chỗ bị sưng do côn trùng cắn,...để tiêu sưng, giảm đau.
Tinh dầu gỗ xá xị có rất nhiều công dụng hữu ích trong đời sống
- Gốc xá xị có nhiều hình thù kỳ lạ, chúng chứa tinh dầu mang mùi thơm có thể xua đuổi các loại côn trùng và mang cảm giác dễ chịu cho ngôi nhà.
Như vậy, phần lớn các bộ phận của cây xá xị đều được con người tận dụng một cách triệt để nhằm phục vụ nhu cầu của cuộc sống hiện nay. Điều này giúp chúng ta thêm một lần nữa khẳng định vai trò của loại gỗ này trong cuộc sống con người.
Bộ bàn ghế gỗ xá xị nguyên khối độc đáo
KẾT LUẬN
Gỗ xá xị là một trong những loại gỗ quý hiếm và giá trị cao, nổi bật với mùi hương tự nhiên, vân gỗ đẹp, độ bền vượt trội cùng ý nghĩa phong thủy tốt lành. Nhờ những đặc tính nổi bật này, gỗ xá xị không chỉ được sử dụng rộng rãi trong nội thất cao cấp, đồ mỹ nghệ mà còn trở thành biểu tượng của sự sang trọng và đẳng cấp. Nếu bạn đang tìm kiếm một loại gỗ vừa bền đẹp, vừa mang giá trị thẩm mỹ và phong thủy, thì gỗ xá xị chắc chắn là lựa chọn đáng để đầu tư. Hãy tiếp tục đồng hành cùng Nội thất An Hưng để cập nhật thêm nhiều kiến thức mới về các loại gỗ khác nhé!
Gỗ mun | Gỗ Pơ Mu | Gỗ keo | Gỗ dổi | Gỗ cà te |
Gỗ gõ đỏ | Gỗ sến | Gỗ xà cừ | Gỗ xoan ta | Gỗ trai đỏ |
Gỗ mít | Gỗ huỳnh đàn | Gỗ chiu liu | Gỗ nghiến | Gỗ Lũa |
Gỗ melamine | Gỗ MDF | Gỗ Laminate | Gỗ Acrylic | Gỗ veneer |