Gỗ trắc, đặc điểm sinh trưởng và đặc điểm hình thái của gỗ trắc, phân biệt gỗ trắc đỏ, gỗ trắc đen và gỗ trắc xanh. Gỗ trắc có tốt không? gỗ trắc thuộc nhóm mấy và có ứng dụng như thế nào trong đời sống con người??

1. Gỗ trắc ( trắc gai ) :

 - Cây gỗ trắc là cây cổ thụ lâu năm nhưng vỏ cây lại không bị sần sùi hay tróc vẩy mà rất nhẵn và có màu nâu xám.Cây trắc sinh trưởng và phát triển tương đối chậm nên sản lượng gỗ không nhiều vì vậy mà giá thành cũng khá cao.

 - Gỗ trắc là cây gỗ đặc trưng của vùng Đông Nam Á, cây gỗ trắc khác lớn, cây trưởng thành tới chu kỳ thu hoạch thường cao trung bình 25m, thân cây to chắc chắn đường kính lên tới 1m.

 - Họ cây gỗ trắc không sinh sống ở một khu vực mà sống rải rác khá xa, với độ cao không quá 500m, thích hợp với những vùng đồi núi Việt Nam.

2. Gỗ trắc thuộc nhóm mấy?

 - Gỗ trắc thuộc nhóm I trong nhóm gỗ quý của Việt Nam.

 - Loại gỗ này được tìm thấy ở Campuchia, Lào, Thái Lan và Việt Nam, ở Việt Nam gỗ trắc mọc rải rác ở Quảng Nam, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế trở và Nam, nhiều nhất là ở KonTum.

3. Có mấy loại gỗ trắc? đặc tính sinh trưởng và đặc điểm hình thái gỗ trắc, phân biệt gỗ trắc đỏ, trắc đen và trắc xanh:

 - Ngoài tự nhiên gỗ trắc được chia làm 3 loại: gỗ trắc đỏ, trắc đen và trắc xanh được phân biệt và nhận dạng theo màu.

 + Gỗ trắc đỏ: Trắc đỏ là loại cây gỗ lớn, gốc thường có bạnh vè,vỏ nhẵn màu nâu nhiều xơ, vết đẽo dày màu vàng nhạt sau thành đỏ nâu.

Gỗ trắc đỏ là cây gỗ lớn, nhiều cành, lá non mảnh nhẵn, lốm đốm nốt sần. Lá kép lông chim 1 lần mọc cách, dài 15 - 20 cm, cuống là dài 10 - 17cm mang 7 - 9 lá chét, lá hình trái xoan đầu nhọn dần. Hoa tự hình chùm hoặc xim viên chùy ở nách lá, các lá bắc sớm rụng, quả đậu mỏng, dài 5 - 6cm, rộng 1 cm, mang 1 - 2 hạt màu nâu, hạt nồi gồ ở quả.

Gỗ trắc đỏ là loại gỗ quý hiếm với số lượng khan hiếm, trắc đỏ mang giá trị rất cao tùy vào tuổi thọ và đường kính của cây gỗ theo dự báo thì loại gỗ này sẽ có giá cao hơn nữa và phải người có tiền mới mua được, gỗ trắc đỏ cứng và chắc nịch, thớ gỗ tỏa ra mùi thơm dịu nhẹ, có sức lan tỏa xa, gỗ trắc đỏ cho ra những sản phẩm nội thất cho màu tươi mới tạo nên không gian cực kì sang trọng và quý phái.

 + Gỗ trắc đen : Gỗ trắc đen là cây gỗ cao lên đến 15m, thân mọc nhiều gai to, nhọn. Vỏ mỏng, nhẵn, thịt trắng. Cây gỗ trắc đen có lá kép hình lông chim, lá dài 8 - 10cm, hình mác, đầu tù, gốc thân tròn, mỏng, mặt dưới màu lục phấn, loại cây này nở hoa từ tháng 2 - 7, màu quả chính từ tháng 12 - 1, cụm hoa hình chùy, tràng gồm 5 cánh hoa, quả có đáy nhọn, hình thuôn hẹp, đầu tù dài 6,5 – 8,5cm, rộng 2 – 2,5cm, mỏng, nơi có 1 hạt.

Cây gỗ trắc đen tái sinh bằng hạt và chồi.Cây phân bố rải rác trong rừng rậm nhiệt đới ven biển  hay rừng nửa rụng lá mưa mùa, ở độ cao thường không quá 600m. Gỗ trắc đen là loại gỗ thuộc nhóm I, loại gỗ nổi tiếng trên thị trường có vân đẹp, màu sắc óng ánh, bền và có hương thơm như gỗ cẩm lai.

Tuy rằng gỗ trắc đen có giá cả thấp hơn so với gỗ trắc đỏ nhưng loại gỗ này cũng không kém cạnh về giá trị sử dụng, bền mặt mịn bóng nên không cần tác động của si bóng thì  những sản phẩm này cũng đã rất đẹp rồi, mùi thơm của gỗ có thể sua đuổi được ruồi muỗi và công trùng.

Gỗ trắc đen bền đẹp và không bị mối mọt, cong vênh, gỗ rất bóng, gỗ rất cứng là chịu được va đập tốt, đồng thời có màu xám đen rất đẹp và sang trọng, tăm gỗ mịn nên khi đánh bóng gỗ trắc đen rất đẹp và tự nhiên chính vì vậy loại gỗ này thường được dùng để thiết kế và thi công nội thất, bàn ghế, giường ngủ rất bền đẹp và có giá trị cao, đồ dùng làm từ gỗ trắc đen luôn mang lại cảm giác rất sang trọng, bền mặt láng mịn không bị bắt bụi nên dễ vệ sinh, 

 + Gỗ trắc xanh : gỗ trắc xanh có thời gian phát triển khá chậm, lúc nhỏ thì cây chịu bóng khi lớn lên lại rất ưa sáng, cây thường mọc rải rác trong rừng với độ cao không quá 500m, vào mùa khô, cây trắc xnh sẽ rụng lá và dễ nảy trồi mới.

Gỗ trắc xanh thuộc nhóm gỗ quý hiếm, có khả năng chịu lực chịu va đập hơn hẳn so với những loại trắc khác, có mùi thơm có thể xua đuổi côn trùng, điểm đặc biệt của loại gỗ này là có vân gỗ rất đẹp có thể chuyển thành nhiều màu khi có ánh sáng chiếu vào, để trong bóng tối lại có màu xanh ngọc bích tuyệt đẹp, có khả năng chống mối mọt cao có thể sản xuất những sản phẩm nội thất hay những vật dụng điêu khắc rất sang trọng.

Hiện nay gỗ trắc xanh đang là một loại gỗ rất được ưa chuộng và đã trở lên hiếm dần, rất nhiều vị khách yêu thích loại gỗ này bởi mùi thơm đặc biệt và khả năng biến đổi màu sắc rất đẹp khi ở trong bóng tối và ngoài ánh sáng, gỗ trắc xanh cứng, trắc và dễ gia công, khi để khô thì không hề nứt nẻ hay biến dạng, không bị mối mọt và rất khó bị mục.

4. Gỗ trắc có tốt không :

 - Gỗ Trắc có thớ mịn, dòn, dễ gia công, mặt cắt mịn sau khi khô không nẻ cũng ít biến dạng, không bị mối mọt, có hoa vân đẹp, rất cứng. Gỗ trắc nếu được bảo quản trong nhà có thể  tồn tại nguyên vẹn hàng trăm năm. Hơn nữa, Gỗ Trắc không ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt một số loại có tinh dầu rất tốt cho sức khỏe.

 - Gỗ trắc chính là loại gỗ được rất nhiều vị khách yêu thích, bởi loại gỗ này không chỉ có màu sắc đẹp thay đổi màu sắc khi trong bóng tối và ra ngoài ánh sáng, mà loại gỗ này còn cực kì nhẵn mịn tới mức không cần dùng tới sơn bóng, gỗ trắc chắc, chống cong vênh và mối mọt rất tốt, chính vì vậy loại gỗ này có giá thành khá cao và đang dần trở thành loại gỗ khan hiếm.

5.Ứng dụng giá trị kinh tế:

 - Gỗ Trắc dùng đóng đồ đạc cao cấp giường tủ, bàn ghế nhất là sa lông và sập, làm đồ tiện khác và đồ mỹ nghệ tạc tượng, khắc tranh. Vân gỗ ,thớ gỗ có màu rất đẹp, có loại gỗ vân nổi lên như một bức tranh thiên nhiên độc đáo.

 -  Những đồ dùng lâu ngày, gỗ xuống màu sẫm và đồ càng cũ càng đẹp, sẽ lên nước bóng như sừng.

 - Gỗ trắc là loại gỗ có giá trị kinh tế cao, Giá gỗ Trắc loại tốt và đẹp có thể lên đến 10 triệu/kg, vì vậy gỗ trắc rất quý, không bỏ phí kể cả mùn cưa.

 - Do số lượng khai thác có hạn nên trên thị trường cũng ít hơn so với trước đây và giá trị sử dụng của gỗ trắc khá đa dạng nên mỗi tác phẩm hoàn chỉnh đều đạt tới bậc cao của nghệ thuật khiến gỗ trắc càng trở nên quý hiếm hơn.

CÁC LOẠI GỖ KHÁC