CÂY GỖ ÓC CHÓ - NGUỒN GỐC. ĐẶC ĐIỂM VÀ ỨNG DỤNG THỰC TIẾN

Cây gỗ óc chó là loại cây gỗ quý tự nhiên, có giá trị cao đối với sức khỏe, kinh tế và đời sống con người. Bài viết này, hãy cùng An Hưng tìm hiểu ngay thông tin mới nhất về nguồn gốc, đặc điểm cũng như ứng dụng của loài cây này nhé!

CÂY GỖ ÓC CHÓ VÀ NGUỒN GỐC XUẤT XỨ

Cây gỗ óc chó có tên Tiếng Anh là Walnut, một loại cây thân gỗ rụng lá, thuộc chi (chi Juglans ), họ Juglandaceae. Cây được trồng chủ yếu ở một số quốc gia: Bắc, Nam Mỹ, Anh, Ba Tư, Nam Âu, một số nước Châu Á và Tây Ấn. Cây có kích thước lớn, ở độ tuổi trưởng thành có thể đạt độ cao từ 25–35m, bán kính có thể đạt 2m. Thân cây mập, ngắn nhưng tán cây thì rất rộng, có lợi thế cạnh tranh về ánh sáng trong các khu rừng. Đây cũng là cây gỗ ưa và cần nhiều nắng để phát triển.

Tại Việt Nam, gỗ cây óc chó chủ yếu được nhập khẩu từ Bắc Mỹ (óc chó đen) hoặc Anh, Ba Tư. Do đặc tính sinh trưởng và phát triển không phù hợp với điều kiện tự nhiên, khí hậu, loại cây này ít được trồng tại các quốc gia châu Á. Ở Việt Nam, cây óc chó cũng được tìm thấy ở một số nơi như Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai,… nhưng chất lượng không đạt tiêu chuẩn để có thể tạo ra giá trị thẩm mỹ độc đáo. Các sản phẩm từ thân óc chó tại Việt Nam đa số đều sử dụng gỗ có nguồn gốc từ Bắc Mỹ. Đặc trưng khí hậu của khu vực này buộc cây phải chịu lực và nhiệt độ khắc nghiệt, do đó có chất lượng và màu sắc vượt trội, được đánh giá cao hơn cả.

Lá cây óc chó có hình dạng lông vũ, dài từ 2 - 10 cm, thường mọc và phân bố sole nhau. Mỗi nhánh có từ 5 - 25 lá. Phía dưới cuống lá có hình vòng cung tròn và nhọn ở trên đầu. Hai mặt lá nhẵn, gân ở giữa có lông, cuống dài. Khi vò nát thì lá có mùi hăng đặc trưng. 

Quả và hạt óc chó có nhiều chất dinh dưỡng như protein chất lượng cao có thể thay thế cho thịt, vitamin, axit béo Omega 3, tinh dầu, khoáng chất, chất xơ, gluten, sữa,... tốt cho sức khỏe. Kích thước quả từ 3 - 4cm gồm 2 lớp là hạt và lớp vỏ cứng bên ngoài. Thịt quả màu nâu chia thành 2 thùy nhăn nheo nhìn khá giống não của con chó. Vì thế là người ta gọi nó là quả óc chó. Lúc còn non quả có màu xanh, khi già chín sẽ chuyển sang màu nâu. Mùa thu hoạch quả là vào cuối tháng 9 - 10. 

CÂY GỖ ÓC CHÓ THUỘC NHÓM MẤY? 

Quyết định số 2198-CNR  của Bộ Lâm nghiệp (nay là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), gỗ cây óc chó không được xếp vào nhóm gỗ trong phân nhóm gỗ Việt Nam do đây là loại gỗ nhập khẩu.

Tuy nhiên, căn cứ vào hướng dẫn phân loại tại TCVN 12619-2:19, có thể thấy gỗ óc chó cũng giống như các loại gỗ như: Gôi, Kim giao, Re, Mít, Mơ… ở nhóm IV.

PHÂN LOẠI GỖ ÓC CHÓ TẠI VIỆT NAM

Thực tế, có tới 6 loại gỗ óc chó tự nhiên khác nhau bao gồm óc chó Anh, óc chó đen Bắc Mỹ, óc chó Claro, óc chó Peru, óc chó Bastogne và óc chó trắng. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại gỗ đều có chất lượng ngang nhau. Óc chó đen với xuất xứ Bắc Mỹ được đánh giá cao nhất, bởi có chất lượng tốt, màu đẹp, nên có giá trị thương mại cao nhất.

Tại Việt Nam, do điều kiện khí hậu không phù hợp với điều kiện sinh trưởng và phát triển, thân óc chó chủ yếu nhập khẩu từ nước ngoài. Nhiều loại gỗ với chất lượng và giá thành khác nhau, giúp người tiêu dùng có đa dạng lựa chọn. Tuy nhiên, gỗ óc chó nhập khẩu được phân thành hai loại chính.

Gỗ óc chó xẻ sấy ở nước ngoài: Loại gỗ này có chất lượng cao nhất, bởi được nhập khẩu về Việt Nam theo dạng gỗ kiện. Trải qua quy trình chọn lọc và xẻ sấy nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn, dây chuyền công nghệ cao, chất lượng gỗ có chất lượng và độ ổn định cao.

Kiện gỗ xẻ sấy theo tiêu chuẩn Quốc tế

Gỗ óc chó xẻ sấy ở Việt Nam: Loại gỗ này được nhập khẩu dưới dạng gỗ thô nguyên khối tròn. Tới Việt Nam mới trải qua quả trình tẩm sấy. Do chưa có nhiều kinh nghiệm và công nghệ còn hạn chế, chất lượng và độ ổn định của gỗ kém hơn nhiều so với gỗ được xẻ sấy ở nước ngoài.

Thân óc chó thô nhập khẩu, xẻ sấy tại Việt Nam

Quy trình xẻ sấy gỗ cây óc chó tại Việt Nam

ĐẶC TÍNH VẬT LÝ CỦA CÂY ÓC CHÓ

Gỗ óc chó được các chuyên gia trong lĩnh vực nội thất đánh giá rất cao về chất lượng. Đồng thời, nhu cầu sử dụng chất liệu nội thất này cũng cao vượt trội hơn so với nhiều loại gỗ tự nhiên khác. Vậy điều gì đặc biệt giúp cây gỗ này trở thành trào lưu? Mời bạn đọc cùng An Hưng đi khám phá những điều thú vị ngay sau đây!

Các thông số chi tiết:

• Trọng lượng riêng (độ ẩm 12%): 0.55

• Khối lượng trung bình (độ ẩm 12%): 609kg/m3

• Độ co rút thể tích trung bình (từ khi gỗ tươi đến khi độ ẩm 6%): 10.2%

• Suất đàn hồi: 11.584MPa

• Độ cứng: 4.492N

Cây gỗ óc chó có chất lượng vượt trội hơn so với những chất liệu thông thường

Về chất lượng: Khác với các loại cây gỗ mềm, hạt trần như thông, tuyết tùng, linh sam,... óc chó là loại gỗ cứng. Bởi đây là loại cây rụng lá, hạt kín, có tính bền và cứng.

Tấm gỗ rắn chắc là nguyên liệu không thể thiếu để tạo ra những sản phẩm nội thất gỗ óc chó chất lượng

• Gỗ óc chó có độ bền vượt trội: Chất liệu có độ bền rất cao, đã được kiểm thử theo thước đo Janka - là một trong những cách tốt nhất để đo khả năng chịu mài mòn của gỗ. Thông thường, điểm đánh giá Janka càng cao thì gỗ càng cứng. Óc chó đạt 1010 lbf (4500 N) trên thước đo này. Chỉ số đạt được lớn hơn nhiều so với một số loại gỗ khác như gỗ hạt dẻ (540 Janka), gỗ tống quán sủi (590 Janka), gỗ anh đào (995 Janka). Loại gỗ này chỉ kém một chút so với gỗ sồi đỏ (1290 Janka), gỗ sồi trắng (1360 Janka), gỗ thích (1450 Janka). Đặc điểm nổi bật về chất lượng, rất phù hợp cho các ứng dụng nội thất hàng ngày. Một số nghiên cứu cho biết có những tấm gỗ của cây óc chó có tuổi thọ từ 150 đến 400 năm nếu được bảo quản trong điều kiện thích hợp.

Gỗ óc chó có độ bền bỉ, dẻo dai hơn so với nhiều loại gỗ tự nhiên

• Gỗ óc chó có khả năng chống thấm nước và hạn chế ẩm mốc: Đặc điểm của đa số các loại gỗ tự nhiên là dễ hấp thụ nước và ẩm mốc, làm giảm chất lượng các sản phẩm từ gỗ. Kéo theo là nguy cơ tiềm ẩn về cong vênh, biến dạng hay dễ dàng mục rũa. Một kẻ thù nữa của gỗ chính là nấm mốc cũng phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, gỗ óc chó lại có khả năng chống nước, ẩm mốc rất tuyệt vời.  

Đặc tính của thân cây óc chó là độ bền bỉ, dẻo dai hơn so với nhiều loại gỗ tự nhiên

• Dễ dàng gia công, hoàn thiện chế tác: Gỗ óc chó có thớ gỗ mịn, phẳng, giúp quá trình tiện và khắc được diễn ra dễ dàng hơn. Bề mặt gỗ có khả năng bắt vít và dính keo rất tốt, phù hợp cho quá trình sản xuất nội thất hay các đồ mỹ nghệ. Hạt gỗ mịn, thẳng, có khả năng chịu được lực nén và rất dễ uốn cong bằng hơi nước. Sở hữu đặc trưng về đàn hồi dẻo dai nên nên rất dễ dàng tiến hành gia công, tạo ra sản phẩm mang giá trị thẩm mỹ cao.

Hạt gỗ cứng, thớ gỗ mịn, đàn hồi giúp thuận lợi cho quá trình gia công, chế tác

Gỗ tự nhiên dễ dàng uốn cong nhờ hơi nước, nhờ đó có thể tạo ra những sản phẩm nội thất có giá trị thẩm mỹ độc đáo

• Gỗ có khả năng thích nghi với môi trường: Khác với nhiều chất liệu gỗ tự nhiên phổ biến hiện nay, gỗ óc chó ít bị ảnh hưởng bởi những tác động của môi trường. Do đó, tuổi thọ của các sản phẩm từ chất liệu này có thể kéo dài, nếu biết bảo quản và sử dụng đúng cách.

ĐẶC ĐIỂM NHẬN DIỆN GỖ ÓC CHÓ TỰ NHIÊN

Gỗ óc chó được mệnh danh "mỹ vương" giữa vô vàn vật liệu, nhờ vẻ đẹp tự nhiên độc đáo, rất khó bị lu mờ. Đồng thời, loại gỗ này được rất nhiều "ông lớn" ưa thích, nâng niu như một tác phẩm nghệ thuật quý.

• Màu sắc: Hầu hết mọi người đều quen thuộc với óc chó ở trạng thái sẫm màu nhất, có thể là màu nâu socola hoặc màu cà phê đậm đà. Trên thực tế, óc chó không phải là loại gỗ sẫm màu duy nhất có nguồn gốc từ Bắc Mỹ. Tuy nhiên, thực sự chỉ có phần lõi trung tâm của cây mang màu sắc đậm. Đây được gọi là tâm gỗ và nó cũng có thể có màu nâu nhạt hơn, màu đỏ tía, màu xám hoặc màu đỏ. 

Nu gỗ bắt mắt (bên trái) và chun gỗ mềm mại (bên phải)

Trên mặt cắt gỗ thường có nhiều vân đậm nhạt xen kẽ. Phần ngoài cùng của cây - được gọi là dát gỗ (vì nó mang các chất dinh dưỡng nuôi cây) - thường có màu vàng nhạt, kem, hoặc có thể có màu sáng vàng. Gỗ óc chó đẹp nhất ở những phần vân chun, sụn, tạo điểm nhấn thẩm mỹ, góp phần tái hiện thiên nhiên ngay trong chính ngôi nhà.

• Vân gỗ: Bề mặt gỗ có thớ mịn, thẳng, kết cấu cứng. Nổi bật lên là những vân gỗ đặc biệt hình sóng cuộn hoặc sóng thẳng. Mỗi năm cây có một thớ gỗ mới và hình thành thêm đường vân gỗ phía bên ngoài. 3 dạng vân gỗ chính có thể kể tới: dạng thẳng, cuộn xoáy hay uốn cong nhẹ như đỉnh núi. Một số vị trí có vân gỗ sẫm màu, dạng cuộn xoáy tròn và có hình dạng như vết gỗ cháy đặc biệt do quá trình phân chia nhánh cây.

Vân gỗ uyển chuyển, cuộn xoáy cuốn hút

• Độ bền màu: Đối với gỗ thô mộc chưa được qua xử lí, độ bền màu sẽ bị tác động bởi yếu tố môi trường . Việc phơi nắng gỗ trong một khoảng thời gian dài sẽ làm gỗ sáng màu hơn, tức là có thể bị bạc màu nếu không được bảo quản đúng cách. Đối với gỗ đã được xử lí nghiêm ngặt và kỹ càng, việc duy trì màu sẫm đậm của gỗ gần như là vô thời hạn. Sau khi được phủ dầu chuyên dụng, gỗ có xu hướng sử dụng càng lâu càng bóng đẹp. Do đó, cần tra dầu thường xuyên, giúp màu gỗ càng đậm hơn theo thời gian và hạn chế trầy xước.

Tóm lại, trừ trường hợp đặc biệt gỗ bị phơi trong nắng với cường độ ánh sáng cao, gỗ có thể bị nhạt màu. Trong điều kiện bình thường, gỗ đã qua xử lí được đặt trong nhà gần như có thể giữ độ bền màu vĩnh viễn.

Nu óc chó đổ keo Epoxy tạo độ chắc chắn, bền bỉ, đẹp mắt

Về giá trị phong thủy: Theo Ngũ hành xung trong phong thủy, gỗ óc chó tượng trưng cho hành Mộc. Hành Mộc biểu trưng cho sự sống, cho sự sinh sôi, nảy nở. Sử dụng nội thất từ chất liệu này trong nhà chính là cách để sắp xếp, điều hòa phong thủy. Bên cạnh đó, các sản phẩm cao cấp này cũng mang lại vượng khí, giúp tiêu trừ khí độc, khí xấu, mang tới không gian thoải mái. Cây óc chó không chứa chất độc hại, mang tới sức khỏe, tài lộc và may mắn cho các thành viên trong gia đình.

ỨNG DỤNG THỰC TIỄN CỦA GỖ ÓC CHÓ

• Ứng dụng trong nội thất nhà ở

Gỗ óc chó là chất liệu cao cấp được các thương gia Châu Mỹ và Châu Âu sử dụng từ rất lâu. Đây là vật liệu được sử dụng làm nội thất của các dòng xe siêu sang, máy bay hạng thương gia,...Sau nhiều năm, với khả năng thay thế mọi vật liệu gỗ thông thường, cây gỗ này đã được sử dụng rộng rãi. Hiện nay, chất liệu này được khai thác và sử dụng trong nhiều lĩnh vực, trong đó nổi bật nhất là các trào lưu nội thất hiện nay

Sofa phòng khách sản xuất từ chất liệu gỗ cao cấp

Bàn trà độc đáo từ nu óc chó

Căn bếp ấm cúng khi sử dụng nội thất từ gỗ cây óc chó

Phòng ngủ với nội thất gỗ óc chó tiện nghi hiện đại

Đồ nội thất bằng gỗ óc chó rất bền, một phần là do khả năng chống chịu với những thay đổi của môi trường. Kết cấu gỗ chắc chắn, ín bị cong vênh, co ngót đặc biệt là trong thời tiết nồng ẩm. Không chỉ vậy, với những đặc điểm về tính nguyên khối, dễ tiện khắc, loại gỗ này còn mang ưu điểm tạo hình vượt trội

Với giá trị thẩm mỹ, độ bền cao, phong thủy hài hòa, nội thất óc chó Bắc Mỹ nhận được sự yêu thích đặc biệt của nhiều gia chủ hiện nay.

• Ứng dụng lát sàn nhà, cầu thang

Óc chó là một trong những loại gỗ tốt nhất để làm sàn gỗ cứng, cầu thang gỗ tự nhiên. Chất gỗ rất cứng và nặng, ổn định, ít giãn nở, co ngót do sự thay đổi của thời tiết. Nên nếu bạn sống ở khu vực có độ ẩm cao thì sàn gỗ óc chó sẽ có nhiều ưu điểm hơn so với những loại sàn gỗ tự nhiên khác. Đặc biệt, sau thời gian sử dụng lâu dài, gỗ càng lộ ra vẻ đẹp sang trọng, màu sắc đậm đà hơn. Chất liệu sang trọng này thường được sử dụng trong những không gian rộng lớn và tone màu trung tính chủ đạo. 

Sàn nhà chắc chắn, bền bỉ từ gỗ cây óc chó

Sàn nhà chắc chắn, bền bỉ từ gỗ cây óc chó

Cầu thang từ gỗ cây óc chó sang trọng, đẳng cấp

Cầu thang từ gỗ cây óc chó sang trọng, đẳng cấp
 

• Ứng dụng làm cửa ra vào, cửa sổ,…

Tương tự như nội thất hay sàn nhà, với khả năng chịu lực và va đập cao, những tấm óc chó bền bỉ là ứng cử viên hàng đầu trong các ứng dụng cửa ra vào hay cửa sổ. Thân gỗ lớn, bản rộng, thường có đường kính 60-90cm. Việc sử dụng vật liệu này làm cửa rất phù hợp về độ bền, độ an toàn và thẩm mỹ. Cùng khả năng bám giữ màu sơn rất tốt, bạn có thể dễ dàng đánh bóng làm mới, cũng như bảo quản những cánh cửa gỗ luôn mới đẹp, sang bóng hoàn hảo.

Cây gỗ óc chó có độ dày, rộng phù hợp làm cửa ra vào

Cửa ra vào từ gỗ của cây óc chó

• Ứng dụng làm đồ lưu niệm, trang trí, đồ gia dụng.

Gỗ óc chó là loại gỗ thân thiện với môi trường, độ bền cao, dễ chạm khắc và tạo hình nên được sử dụng làm đồ lưu niệm, gia dụng rất phổ biến. Từ những chiếc đĩa, bát đến lọ hoa, tác phẩm điêu khắc,… đều có thể làm từ chất liệu này. Các sản phẩm không chỉ có giá trị thẩm mỹ cao, mà còn mang ý nghĩa may mắn, tài lộc, sức khỏe.

Đồ dùng trang trí nhà cửa từ chất liệu óc chó tự nhiên

Lót ly, cốc,... từ gỗ cây óc chó mới lạ

• Ứng dụng nội thất siêu xe đắt đỏ

Gỗ óc chó lọt vào "mắt xanh" của giới siêu giàu bởi vẻ đẹp sang trọng, tôn lên khí chất, đẳng cấp của gia chủ. Với đặc tính chịu lực, hạn chế cong vênh, chất liệu gỗ tự nhiên này rất phù hợp với nhiều nội thất siêu xe như Bently, Rolls Royce,... hay tới cả những chiếc du thuyền, máy bay xa hoa,... Vẻ đẹp tự nhiên không bao giờ lỗi mốt, chính là điều thu hút những người chơi và yêu xe!

Nội thất óc chó sử dụng trong các siêu xe đắt đỏ

Nội thất óc chó sử dụng trong nội thất siêu xe đắt đỏ

CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ GỖ CÂY ÓC CHÓ

Có nên sử dụng gỗ óc chó cho các ứng dụng ngoại thất?

Một mặt, óc chó là một loại gỗ rất bền, ít bị cong vênh bất chấp sự thay đổi của độ ẩm và nhiệt độ. Tuy nhiên, tất cả các loại gỗ đều xấu đi khi tiếp xúc với các yếu tố môi trường khắc nghiệt, vì vậy An Hưng khuyên bạn nên tránh đặt đồ nội thất bằng chất liệu này ở bên ngoài.

Một số khách hàng vẫn chọn gỗ được xử lý đặc biệt cho đồ ngoại thất. Tuy nhiên vẫn cần duy trì lớp sơn dầu hoàn thiện, bảo vệ gỗ định kỳ. Như vậy, gỗ cây óc chó vẫn có thể sử dụng cho ngoại thất nếu trong điều kiện thời tiết ôn hòa và được bảo trì thường xuyên.