Cây Gỗ mun là gỗ gì, có tốt không, thuộc nhóm mấy?

CÂY GỖ MUN LÀ CÂY GÌ ? 

Gỗ mun là một trong những loại gỗ quý hiếm và giá trị nhất tại Việt Nam, có tên khoa học là Diospyros mun, thuộc họ Thị (Ebenaceae) và được xếp vào nhóm I – nhóm gỗ quý hiếm cần được bảo tồn. Đây là loại gỗ có mặt trong Sách đỏ Việt Nam do trữ lượng tự nhiên ngày càng khan hiếm. Gỗ mun được khai thác từ cây mun, một loài cây thân gỗ sinh trưởng chậm, có khả năng thích nghi tốt với môi trường rừng nhiệt đới. 

Có thể nói gỗ mun là loại cây đặc hữu ở Việt Nam, tuy nhiên nó cũng phân bố rải rác ở Lào và Campuchia, tại Việt Nam gỗ mun phát triển ở các tỉnh miền bắc như Hà Giang, Tuyên Quang, Lạng Sơn, Hòa Bình và một số tỉnh miền Nam Trung Bộ từ Bắc Bình Thuận đến Khánh Hòa

ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI CỦA CÂY GỖ MUN

Gỗ mun là cây thân gỗ lớn, thường xanh quanh năm, có chiều cao trung bình từ 10 – 20m, đường kính thân có thể đạt tới 50 – 60 cm khi trưởng thành. Thân cây thẳng, tròn đều, vỏ màu xám nâu hoặc xám đen, hơi nứt dọc theo chiều dài thân.

Lá cây mun mọc đơn, so le, hình bầu dục hoặc thuôn dài, chiều dài khoảng 6 – 15cm, mặt trên xanh đậm và bóng, mặt dưới nhạt màu hơn. Phiến lá dày, mép nguyên và có gân nổi rõ. Hoa gỗ mun có kích thước nhỏ, màu trắng hoặc vàng nhạt, thường mọc đơn lẻ hoặc thành chùm ngắn ở nách lá. Hoa có mùi thơm nhẹ và nở vào mùa xuân – hè. 

Quả mun có dạng hình cầu hoặc hình trứng, đường kính trung bình 2 – 3 cm, khi chín chuyển sang màu nâu đen. Bên trong quả chứa 1 – 2 hạt, có khả năng tái sinh tự nhiên nhưng chậm.

CÁC LOẠI GỖ MUN

 - Gỗ mun bao gồm: gỗ mun sừng, mun sọc,mun hoa, mun đuôi công và mun đen. Mỗi loại gỗ mun có những đặc điểm khác nhau: 

 + Mun sừng : Mun sừng là loại gỗ quý hiếm nhất trong nhóm gỗ mun, có màu đen bóng như sừng trâu, thớ gỗ mịn và dày, cực kỳ cứng, nặng và bền bỉ. Đặc điểm nổi bật của mun sừng là khả năng chống mối mọt, chịu va đập mạnh và độ bóng tự nhiên cao mà không cần sơn phủ. Loại gỗ này rất được ưa chuộng để làm đồ nội thất sang trọng, đồ thờ, tượng gỗ cao cấp và sản phẩm phong thủy. Mun sừng phân bố rải rác ở các tỉnh miền Trung Việt Nam, cũng như một số vùng ở Lào và châu Phi.

 + Mun sọc : Gỗ mun sọc là loại mun quý hiếm, có màu đen tuyền xen kẽ các sọc trắng hoặc xám nhạt, tạo nên vẻ đẹp sang trọng và độc đáo. Gỗ có thớ mịn, cứng chắc, nặng và rất bền, ít cong vênh hay nứt nẻ theo thời gian. Nhờ những đặc tính vượt trội, mun sọ thường được sử dụng để chế tác đồ nội thất cao cấp, tượng phong thủy, đồ thủ công mỹ nghệ và các sản phẩm trang trí giá trị cao. Ở Việt Nam, loại gỗ này chủ yếu phân bố tại Tuyên Quang, Hà Giang và Quảng Bình.

 + Mun hoa : Gỗ mun hoa nổi bật với vân gỗ xoáy như hoa, uốn lượn tự nhiên rất bắt mắt. Màu sắc của gỗ thường là đen đậm pha nâu hoặc vàng nhạt, mang đến cảm giác ấm áp và sang trọng. Gỗ có độ cứng và độ bền cao, chịu lực tốt và không bị mối mọt, nên thường được dùng để đóng đồ nội thất, tủ, kệ, bàn ghế, cũng như chế tác đồ mỹ nghệ. Mun hoa thường xuất hiện ở các khu rừng tự nhiên thuộc miền Trung và Tây Nguyên Việt Nam, cũng như nhập khẩu từ Lào và Campuchia.

+ Mun đuôi công: Mun đuôi công, hay còn gọi là mun Nam Phi, có đặc điểm là thớ gỗ bản to, màu nâu đen nhạt, dễ gia công nhưng gỗ mềm, nhiều mùn và dễ đứt hơn các loại mun khác. Giá trị kinh tế của loại gỗ này không cao, song nhờ nguồn cung dồi dào và kích thước lớn, nó vẫn được dùng phổ biến trong sản xuất bàn ghế, lục bình, tủ kệ và các đồ mỹ nghệ kích thước lớn. Mun đuôi công chủ yếu được nhập khẩu từ Nam Phi và một số nước châu Phi khác.

+ Mun đen: Gỗ mun đen là một trong những loại gỗ quý hiếm và giá trị nhất, được nhiều người yêu thích nhờ màu đen tự nhiên sang trọng cùng chất gỗ mịn, chắc và bền bỉ theo thời gian. Loại gỗ này thường có thớ gỗ mượt mà, bề mặt bóng đẹp như được phủ lớp sơn tự nhiên, tạo nên vẻ đẹp độc đáo, đẳng cấp mà ít loại gỗ nào sánh được. Gỗ mun đen được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất đồ nội thất cao cấp, chế tác đồ thủ công mỹ nghệ tinh xảo, và cả trong các chi tiết kiến trúc sang trọng, góp phần tôn lên vẻ đẹp cổ điển và đẳng cấp cho mọi không gian.

ĐẶC ĐIỂM CỦA GỖ MUN

• Màu sắc đặc trưng: Gỗ mun có màu đen tuyền, đen ánh xanh hoặc đen xen vân trắng, vàng nâu tùy theo từng loại (mun sừng, mun hoa, mun sọ…). Theo thời gian, màu gỗ càng đậm và bóng mịn tự nhiên.
   
• Kết cấu gỗ: Gỗ có thớ mịn, thẳng, dày và nặng, cầm chắc tay. Khi cắt hoặc đánh bóng, bề mặt gỗ mịn, bóng như sừng trâu mà không cần sơn phủ.
   
• Độ bền cao: Gỗ mun nổi tiếng với độ cứng, độ nặng và khả năng chịu lực rất tốt, ít cong vênh, nứt nẻ và có thể tồn tại hàng chục năm mà không bị biến dạng.
   
• Chống mối mọt, ẩm mốc: Nhờ cấu trúc đặc và hàm lượng dầu tự nhiên cao, gỗ mun có khả năng chống mối mọt, ẩm mốc và tác động của thời tiết cực kỳ hiệu quả.
   
• Hương thơm nhẹ: Một số loại gỗ mun, đặc biệt là mun hoa và mun sọ, có mùi thơm tự nhiên nhẹ nhàng, tạo cảm giác dễ chịu khi sử dụng làm nội thất hoặc đồ thủ công mỹ nghệ.
   
• Tính thẩm mỹ cao: Nhờ màu sắc huyền bí, vân gỗ đẹp mắt và độ bóng tự nhiên, gỗ mun mang đến vẻ sang trọng, đẳng cấp cho các sản phẩm nội thất, đồ phong thủy hay mỹ nghệ cao cấp.

GỖ MUN CÓ TỐT KHÔNG ? 

Gỗ mun là một trong những loại gỗ quý hiếm và cao cấp bậc nhất hiện nay. Với độ bền vượt trội, vẻ đẹp sang trọng và giá trị sử dụng lâu dài, gỗ mun luôn nằm trong danh sách lựa chọn hàng đầu cho nội thất cao cấp, đồ mỹ nghệ và vật phẩm phong thủy. Tuy nhiên, bên cạnh ưu điểm nổi bật, loại gỗ này cũng có một số hạn chế nhất định.

Ưu điểm của gỗ mun

• Độ bền cực cao: Gỗ rất cứng, nặng, chắc chắn, chịu lực tốt, ít cong vênh, nứt nẻ, có thể sử dụng hàng chục năm mà không xuống cấp.
   
• Chống mối mọt, ẩm mốc: Nhờ cấu trúc đặc và hàm lượng dầu tự nhiên cao, gỗ kháng sâu mọt, chống nước và chịu thời tiết tốt.
   
• Tính thẩm mỹ cao: Màu sắc đen tuyền hoặc có vân độc đáo, bề mặt bóng mịn tự nhiên, mang đến vẻ sang trọng, đẳng cấp cho không gian.
   
• Giá trị phong thủy: Gỗ mun được cho là mang lại tài lộc, may mắn, quyền uy nên rất được ưa chuộng trong chế tác đồ thờ và vật phẩm phong thủy.
   
• Giá trị kinh tế lớn: Do quý hiếm và khó khai thác, gỗ mun có giá trị thương mại rất cao, phù hợp để đầu tư hoặc sưu tầm.
   

Nhược điểm của gỗ mun

• Giá thành cao: Do khan hiếm và chất lượng vượt trội, giá gỗ mun thường cao hơn nhiều lần so với các loại gỗ thông thường.
   
• Khai thác khó, hiếm nguồn cung: Cây mun sinh trưởng chậm và phân bố giới hạn, nên khó tìm được gỗ tự nhiên chất lượng cao.
   
• Gia công phức tạp: Gỗ rất cứng và nặng nên khó chế tác, đòi hỏi tay nghề cao và thời gian sản xuất lâu hơn.

GIÁ GỖ MUN HIỆN NAY

Giá gỗ mun chịu ảnh hưởng bởi tuổi cây, kích thước khối gỗ và đặc biệt là nguồn gốc xuất xứ – trong đó gỗ mun Việt Nam nguyên bản luôn có giá trị cao nhất.

• Gỗ mun (trung bình): Dao động khoảng 10 – 15 triệu đồng/m³, tùy chất lượng và kích thước.
   
• Gỗ mun hoa: Có vân gỗ đẹp và độc đáo, được ưa chuộng nhất nên giá cao hơn, khoảng 15 – 25 triệu đồng/kg đối với gỗ khai thác hoặc thành phẩm cao cấp.
   
• Gỗ mun sừng: Nổi tiếng với độ cứng, nặng và độ bền cao, giá khoảng 50 – 80 triệu đồng/m³, có thể lên tới 100 – 150 triệu đồng/m³ với khối lớn, chất lượng cao.
   
• Gỗ mun đen: Có màu đen huyền bí, giá thấp hơn mun hoa và mun sừng, trung bình 30 – 45 triệu đồng/m³, tùy chất lượng và nguồn cung.
   
• Gỗ mun đuôi công (mun Nam Phi): Giá mềm nhất do nguồn cung dồi dào, khoảng 5 – 15 triệu đồng/m³, phụ thuộc vào kích thước và chất lượng phôi gỗ.

ỨNG DỤNG CỦA GỖ MUN TRONG ĐỜI SỐNG

Trong nội thất
Gỗ mun là loại gỗ quý hiếm, có màu đen đặc trưng, thớ mịn và độ bền cao nên được sử dụng phổ biến trong sản xuất nội thất cao cấp. Một số ứng dụng tiêu biểu gồm:

• Đồ nội thất sang trọng: dùng làm bàn ghế, tủ, giường, kệ, cửa ra vào, sàn nhà... mang lại vẻ đẹp đẳng cấp, cổ điển và bền bỉ theo thời gian.
   
• Trang trí không gian: nhờ màu đen bóng tự nhiên và vân gỗ tinh tế, gỗ mun giúp tạo điểm nhấn cho không gian sống, thể hiện gu thẩm mỹ tinh tế của gia chủ.
   

Bàn ghế gỗ mun sang trọng

Bàn ghế gỗ mun hiện đại

Giường gỗ mun sang

Đồng hồ gỗ mun

Tủ quần áo gỗ mun

Kệ tivi gỗ mun

Làm đồ thủ công mỹ nghệ
Gỗ mun có thớ gỗ mịn, dễ chạm khắc và có khả năng giữ chi tiết sắc nét, vì vậy rất được ưa chuộng trong lĩnh vực mỹ nghệ.

• Chạm khắc tượng, phù điêu, đồ trang trí: thể hiện giá trị nghệ thuật cao và mang ý nghĩa phong thủy.
   
• Chế tác phụ kiện cao cấp: như ống điếu, hộp đựng, bút gỗ, đồ trang sức, chuỗi hạt phong thủy… vừa tinh xảo vừa bền đẹp.
   

Vòng tay phong thủy gỗ mun

Tượng gỗ mun

Trong xây dựng
Dù không phổ biến như các loại gỗ khác do giá thành cao, gỗ mun vẫn được sử dụng trong xây dựng các công trình cao cấp.

• Cửa gỗ, cầu thang, lan can: tạo điểm nhấn sang trọng, bền chắc cho công trình.
   
• Chi tiết kiến trúc nội – ngoại thất: như ốp tường, cột trang trí, dầm gỗ... nhờ độ bền cao, ít cong vênh và khả năng chống mối mọt tốt.

Ván sàn gỗ mun

KẾT LUẬN

Tóm lại, gỗ mun là một loại gỗ quý hiếm, sở hữu vẻ đẹp sang trọng, độ bền vượt trội và giá trị thẩm mỹ cao. Với những ưu điểm nổi bật, gỗ mun không chỉ khẳng định vị thế trong ngành nội thất và thủ công mỹ nghệ mà còn góp phần tạo nên không gian sống đẳng cấp, bền vững và tinh tế. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về gỗ mun và đưa ra những lựa chọn nội thất phù hợp cho không gian của mình. Hãy tiếp tục đồng hành cùng Nội thất An Hưng để cập nhật thêm nhiều kiến thức về các loại gỗ khác nữa nhé!